Włoskie czasowniki modalne – dovere, potere, volere, sapere

Czasowniki modalne służą do wyrażenia chęci, możliwości lub konieczności. Łączą się w zdaniach z następującym po nich bezokolicznikiem.

Główne czasowniki modalne – dovere, potere, volere

W tabeli poniżej zostały przedstawione czasowniki modalne, które odmieniają się nieregularnie – dovere, potere i volere:

Spójrz na przykłady zdań z czasownikami modalnymi:

• Devo comprare un regalo per mia nonna.

  Muszę kupić prezent dla mojej babci.

W tym zdaniu użyliśmy czasownika dovere, aby wyrazić zobowiązanie.

• Venezia è una città bellissima, devi visitarla.

  Wenecja jest pięknym miastem, musisz ją odwiedzić.

Tutaj mamy już nieco inny kontekst – w powyższym zdaniu wyrażona jest propozycja, rekomendacja; devi możemy przetłumaczyć też jako powinieneś.

• Stefano vuole andare in vacanza, però per ora deve lavorare.

  Stefan chce pojechać na wakacje, ale na razie musi pracować.

• Cosa vuol dire questa parola?

  Co oznacza to słowo?

Warto zapamiętać, że w języku potocznym zamiast czasownika significare (znaczyć) możemy użyć wyrażenia vuol dire.

• Mi dispiace ma purtroppo non possiamo venire alla tua festa di compleanno.

  Przykro mi, ale niestety nie możemy przyjść na twoją imprezę urodzinową.

• Posso avere un caffè, per favore?

  Czy mogę prosić o kawę?

Czasownika potere użyjemy też, aby grzecznie wyrazić jakąś prośbę.

Czasownik sapere

Przyjrzyjmy się także czasownikowi sapere, który opisywany jest jako modalny, bo może tworzyć konstrukcje z bezokolicznikiem, np.:

• so nuotare – umiem pływać

• sapete ballare – umiecie tańczyć. 

Może też występować w znaczeniu ‘wiedzieć’, np. so tutto – wiem wszystko.

Zobacz, w jakich kontekstach moglibyśmy użyć czasownika sapere:

• Mia sorella non sa giocare a carte.

  Moja siostra nie umie grać w karty.

• Sai parlare tedesco?

  Umiesz mówić po niemiecku?

• Non so, ma mi piace molto questa lingua.

  Nie umiem, ale bardzo podoba mi się ten język.

Czasownik preferire

Pod hasłem „czasowniki modalne w języku włoskim” zazwyczaj wymieniane są trzy przedstawione w pierwszej tabeli (dovere, potere, volere), ale można zaliczyć do nich także czasownik preferire (woleć), który ma odmianę regularną i również łączy się z bezokolicznikiem:

Popatrz na zdania z czasownikiem preferire:

• Preferite andare in montagna oppure al mare?

  Wolicie jechać w góry czy nad morze?

• Oggi preferiamo rimanere a casa.

  Dziś wolimy zostać w domu.

Podsumowanie

Pamiętaj, że czasowników modalnych używamy w sytuacjach, gdy chcemy wyrazić chęć zrobienia czegoś, konieczność lub powinność oraz możliwość. Ponadto stosujemy je, kiedy mówimy o preferencjach oraz o tym, co potrafimy. Po czasowniku modalnym użyjemy czasownika w bezokoliczniku.

Q&A – domanda e risposta

• Kiedy używamy czasowników modalnych?
  Używamy ich w sytuacjach, gdy chcemy wyrazić chęć zrobienia czegoś, konieczność lub powinność oraz możliwość. Stosujemy je także, kiedy mówimy o preferencjach oraz o tym, co potrafimy.

• Które włoskie czasowniki są określane jako modalne?
  Dovere, potere, volere, sapere oraz preferire.

• Który z czasowników modalnych ma odmianę regularną?
  Preferire.

• W jakiej formie powinien być czasownik, którego użyjemy po czasowniku modalnym?
  W formie bezokolicznika.

• Jak powiedzieć po włosku 'nie mogę'?
  Non posso.

• Co oznacza czasownik dovere?
  Musieć.

Facciamo pratica!

Przetłumacz podane zdania z języka polskiego na włoski:

1. Musimy porozmawiać.

   Dobbiamo parlare.

2. Naprawdę, dziś nie mogę przyjść.

   Davvero, oggi non posso venire.

3. Co chcecie dziś robić, drogie dzieci?

   Che cosa volete fare oggi, cari bambini?

4. Stefan nie umie gotować, ale robi pyszną kawę.

   Stefano non sa cucinare, ma fa un caffè buonissimo.

5. Musisz wiedzieć, że sytuacja jest trudna.

   Devi sapere che la situazione è difficile.

6. Może pani powtórzyć?

   Può ripetere per favore?

7. Wolisz pójść do kina, czy obejrzeć film w telewizji?

   Preferisci andare al cinema o guardare un film in televisione?

8. Umiem mówić po włosku, angielsku i francusku.

   So parlare italiano, inglese e francese.

9. Możecie poczekać dziesięć minut?

   Potete aspettare dieci minuti?

10. Wolę zjeść coś w restauracji niż w domu.

    Preferisco mangiare qualcosa in un ristorante che a casa.

Pokaż odpowiedzi